Nông nghiệp thông minh với khí hậu và tương lai của sản xuất lương thực
Khí hậu thế giới đang thay đổi nhanh chóng và sẽ tiếp tục như vậy trong tương lai gần, bất kể các biện pháp hiện đang được thực hiện. Đối với nông nghiệp, sự thay đổi cũng sẽ rất đáng kể, khi nhiệt độ tăng lên, lượng mưa thay đổi và sâu bệnh tìm đến những phạm vi mới, gây ra những rủi ro mới đối với thực phẩm và nông nghiệp. Cho đến gần đây, nông nghiệp có xu hướng đứng bên lề các cuộc thảo luận liên quan đến biến đổi khí hậu do con người gây ra và thường được coi là ‘nạn nhân’. Tuy nhiên, hiện nay người ta ngày càng công nhận đóng góp của nông nghiệp đối với biến đổi khí hậu và phương tiện mà các hệ thống canh tác có thể thích nghi để đối phó với những thay đổi, cũng như tiềm năng của nông nghiệp trong việc giảm thiểu tác động khí hậu của chúng ta. Sự công nhận này đã dẫn đến khái niệm ‘nông nghiệp thông minh với khí hậu’.
Nhưng chính xác thì “nông nghiệp thông minh với khí hậu” là gì? Nói rộng ra, nó bao gồm các kỹ thuật thực tế đã được chứng minh, chẳng hạn như che phủ đất, xen canh, nông nghiệp bảo tồn, luân canh cây trồng, quản lý tổng hợp cây trồng-vật nuôi, nông-lâm nghiệp, cải thiện chăn thả gia súc và quản lý nước được cải thiện, cùng với các phương pháp đổi mới, chẳng hạn như dự báo thời tiết tốt hơn , cây trồng chịu hạn và lũ lụt, bảo hiểm cây trồng và vật nuôi.
Tổ chức Lương thực và Nông nghiệp của Liên hợp quốc (FAO) định nghĩa nông nghiệp thông minh với khí hậu bao gồm ba trụ cột chính:
- Tăng năng suất và thu nhập nông nghiệp một cách bền vững (an ninh lương thực)
- Thích ứng và xây dựng khả năng chống chịu với biến đổi khí hậu (thích ứng)
- Giảm và/hoặc loại bỏ phát thải khí nhà kính (giảm nhẹ), nếu có thể.
Nông nghiệp chịu trách nhiệm cho khoảng một phần tư lượng phát thải khí nhà kính do con người gây ra trên toàn thế giới. Các cánh đồng lúa và gia súc là những nguồn chính tạo ra khí mê-tan, một loại khí nhà kính mạnh hơn 20 lần so với carbon dioxide. Việc sử dụng quá nhiều phân bón nitơ không chỉ gây ô nhiễm sông hồ, dẫn đến những “vùng chết” rộng lớn, mà còn dẫn đến việc giải phóng oxit nitơ, mạnh gấp 310 lần so với carbon dioxide làm khí nhà kính. Nông nghiệp tạo ra gần một nửa lượng khí mê-tan do hoạt động của con người tạo ra và gần 60% lượng khí thải oxit nitơ. Phát quang rừng để mở đất mới cho nông nghiệp giải phóng một lượng lớn carbon dioxide.
Nông nghiệp thông minh với khí hậu là một cách để đạt được các ưu tiên phát triển nông nghiệp ngắn hạn và dài hạn trước biến đổi khí hậu và là cầu nối cho các ưu tiên phát triển khác.
Về chủ đề đó sẽ được tổ chức Hội nghị các bên lần thứ 21 (COP21) của Công ước khung của Liên hợp quốc về biến đổi khí hậu (UNFCCC, Paris, Pháp, tháng 12 năm 2015). COP21 sẽ là một cột mốc quan trọng trong các cuộc đàm phán quốc tế về khí hậu, với mục tiêu là tất cả các quốc gia cam kết tuân thủ một thỏa thuận khí hậu ràng buộc toàn cầu. Người ta hy vọng rằng COP21 sẽ chứng kiến một “sự thay đổi mô hình”, trong đó thách thức khí hậu không còn là sự “chia sẻ gánh nặng” cần thiết về khí thải, mà còn là cơ hội tạo việc làm và của cải, phát minh ra các mô hình sản xuất và tiêu dùng mới.
”Để đảm bảo một tương lai an ninh lương thực, nông nghiệp phải trở nên thích ứng với khí hậu. Trên khắp thế giới, các chính phủ và cộng đồng đang áp dụng những đổi mới nhằm cải thiện cuộc sống của hàng triệu người đồng thời giảm tác động đến khí hậu của nông nghiệp. Những ví dụ thành công này cho thấy nhiều cách nông nghiệp thông minh với khí hậu có thể hình thành và sẽ là nguồn cảm hứng cho các chính sách và đầu tư trong tương lai.”
